Slim delen: maak je open leermateriaal vindbaar
Gepubliceerd
19 mei 2025
Leestijd
3 minuten

Het grote voordeel van open leermateriaal is dat iedereen het vrij kan gebruiken, aanpassen en delen. En met de feedback van anderen wordt het lesmateriaal misschien nóg beter. Daar profiteren collega-leraren en leerlingen van. Hoe pak je het delen goed aan? Vijf punten om aan te denken.
Maak een goede eerste indruk
Je open leermateriaal is bijna klaar om gebruikt te worden in de les. Zorg ervoor dat het voor anderen, die straks eventueel ook met jouw materiaal gaan werken, meteen duidelijk is waar jouw les over gaat, voor wie het is bedoeld en welk leerdoel je ermee bereikt. Bedenk een pakkende titel en beschrijf kort wat gebruikers met jouw leermiddel kunnen doen.
Kies de juiste licentie
Open leermateriaal heeft meestal een licentie die duidelijk maakt dat je het gratis mag gebruiken, delen en aanpassen. Maak daarom gebruik van de Creative Commons (CC)-licentie. Daarmee geef je aan dat iedereen het materiaal mag delen en aanpassen, zolang jouw naam als auteur wordt genoemd.
Wil je dat anderen hun aangepaste versie van jouw lesmateriaal ook weer open delen? Dan is de CC BY-SA-licentie de beste keuze om je materiaal mee te geven. Daarmee geef je collega’s in het onderwijs de maximale vrijheid om het materiaal aan te passen, maar verplicht je ze hun bewerkingen onder dezelfde voorwaarden opnieuw te delen.
Vergeet de juiste metadata niet
Wil je dat anderen jouw lesmateriaal makkelijker kunnen vinden? Zorg bij het delen via een platform of website dan voor goede metadata, oftewel een duidelijke beschrijving waarin je aangeeft waar de les over gaat. Hoe nauwkeuriger je dit doet: hoe beter jouw materiaal wordt gevonden. Deel je het materiaal via Wikiwijs of een andere website? Dan is er vaak een vast invulveld dat je kunt invullen (met daarbij vermeld: samenvatting of omschrijving).
- Geef je les een duidelijke titel die de inhoud goed samenvat. Leuke, creatieve titels zijn minder geschikt: een zoekmachine vindt het materiaal beter met een duidelijke beschrijvende titel.
- Vermeld in de omschrijving duidelijk waar de les over gaat en gebruik relevante zoek- en trefwoorden. De combinatie van de titel, de omschrijving en die trefwoorden moeten de essentie van je les weergeven.
- Voeg daarna de juiste onderwijskundige data toe, zoals leerjaar, leerniveau, vakgebied, kerndoel, de duur van de les en het type leermateriaal. Hierdoor wordt je materiaal beter vindbaar.
- Noteer wanneer het materiaal is gemaakt en wanneer het voor het laatst is bijgewerkt.
Deel het op Wikiwijs!
Wil je echt impact maken met je leermateriaal? Deel het dan via Wikiwijs. Dit Nederlandse platform is gespecialiseerd in het maken en delen van open leermateriaal en is goed doorzoekbaar. Andere leraren kunnen jouw materiaal gebruiken en voorzien van feedback – zo helpen ze het materiaal nog beter te maken.
Wat handig is op Wikiwijs: je kunt eenvoudig de juiste selectiecriteria aanvinken. Zoals de sector waarvoor het materiaal is gemaakt (po, vo of go), het vak, de groep of het leerjaar, het type leermateriaal, aangevuld met de kerndoelen waarop het aansluit. De lessen die je maakt via Wikiwijs zijn automatisch ook goed vindbaar via Google.
Naast Wikiwijs zijn er commerciële platformen als LessonUp, Learnbeat en Gynzy waarop je leermateriaal kunt delen. Dit kan alleen als je een (betaalde) licentie hebt afgenomen. Op LessonUp kun je wél lesmateriaal zoeken en gebruiken zonder een licentie af te nemen.
Start de promotie
Vertel iedereen die je kent over het open lesmateriaal dat je hebt gemaakt. Hoe meer mensen ervan op de hoogte zijn, hoe meer gebruikers dat oplevert. Promoot je lesmateriaal via social media, stuur een bericht in voor de nieuwsbrief van je school en deel het in de open-leermateriaal-community.