Taalvaardigheid verbeteren en tegelijkertijd digitale vaardigheden aanleren. Dat is de insteek van het project App Noot Muis van Stichting Jong Leren. Het project ging al in 2019 van start. Dankzij subsidie van Impuls Open Leermateriaal kan het project uitgebreid en geborgd worden.
In een tijd waarin zelfs baby’s al leren omgaan met mobiele telefoons lijkt het overbodig om op de basisschool aandacht te besteden aan het aanleren van digitale vaardigheden. Daar is volgens Lisette Neijzen van Stichting Jong Leren echter een goede reden voor. “Als kleuter leer je al fietsen, toch is er meer voor nodig om veilig aan het verkeer deel te nemen. Voor digitale geletterdheid geldt ook dat er meer bij komt kijken dan alleen wat swipen.” Saskia Ebbing: “Veilig online zijn is iets dat je moet leren. Hoe herken je desinformatie? Hoe creëer je een sterk wachtwoord? Dit zijn vaardigheden waarin je geschoold moet worden.”
En dus voorziet het project App Noot Muis in een behoefte. De pilot ging in 2019 van start met acht scholen van Jong Leren; inmiddels maken al vijftien scholen gebruik van het open leermateriaal. Dit werd in samenwerking met zeven andere organisaties ontwikkeld. Lesideeën van Digitale Geletterdheid bestaan natuurlijk al langer. Het unieke aan App Noot Muis is dat taal en digitale geletterdheid geïntegreerd worden. Lisette: “Het idee ontstond tijdens een bijeenkomst van BIC Noord-Holland, waar Remco Pijpers vertelde over een school in Zweden die volgens dit concept werkt. We hebben toen een innovatievraag ingediend bij de PO-raad. Dat was de start. Het is een logische combinatie: je kunt alleen digitaal geletterd worden, wanneer je geletterd bent.”
“Als kleuter leer je al fietsen, toch is er meer voor nodig om veilig aan het verkeer deel te nemen. Voor digitale geletterdheid geldt ook dat er meer bij komt kijken dan alleen wat swipen.”
– Lisette Neijzen
Saskia Ebbing: “Een collega heeft een les ontwikkeld voor groep 7 waarbij leerlingen een digitaal stripverhaal maken. Ze krijgen de opdracht om foto’s te gebruiken van hun laatste vakantie en daar tekstwolkjes in te verwerken.”
Lisette Neijzen vindt het een mooi voorbeeld: “Je bereikt je taaldoelen en tegelijkertijd ben je bezig met digitale geletterdheid. Mag je bijvoorbeeld een foto gebruiken waar je ouders op staan of moet je dan eerst toestemming vragen?”
Een ander voorbeeld is een les waarin leerlingen een digitaal woordenboek maken. “Leerlingen typen de woorden met de betekenis in een Google Document. Zij kunnen de woorden die zij moeilijk vinden bijvoorbeeld vet maken”, vertelt Saskia Ebbing. “De leerlingen zijn heel enthousiast over deze lessen.”
App Noot Muis loopt al vier jaar. “Een uitdaging is dat mensen komen en gaan”, aldus Lisette. “Toen we kennis maakten met ‘Impuls Open Leermateriaal’ realiseerden we ons dat we met deze pilot het project een boost konden geven. Vanuit Jong Leren hebben we toen een aanvraag ingediend, zodat we een bredere basis kunnen leggen en het leermateriaal makkelijker kunnen delen.” “Er stonden al lessen op Wikiwijs, maar alleen voor de groepen 5 t/m 8”, voegt Saskia toe. “Bovendien was het materiaal moeilijk vindbaar. We hebben de lesopbouw aangepast en bij alle lessen een moeilijkheidsgraad toegevoegd. Het aantal lessen is uitgebreid en aangevuld met lessen voor de middenbouw en onderbouw.”
Lisette: “We begonnen met zeven stichtingen. Binnen Jong Leren hebben we doorgepakt en nu we gefaciliteerd worden, kunnen we het lesmateriaal structureel verbeteren. We hebben inmiddels een doorstart aangevraagd waarmee we het materiaal nog verder kunnen ontwikkelen en borgen.” App Noot Muis heeft inmiddels een uitgebreide pagina op Wikiwijs. De lessen zijn logisch geordend op methode en groep. “De kracht is dat alles nu op één plek staat”, zegt Lisette. “Het belangrijkste doel is om collega’s te inspireren.”
Tegenslag tijdens het project was er eigenlijk niet. “We kregen wel te maken met voortschrijdend inzicht waardoor we achteraf lessen opnieuw onder de loep namen”, vertelt Saskia. “Zo hadden we al een aantal lessen gemaakt en kwamen we er gaandeweg achter dat het ook handig is om bijvoorbeeld de moeilijkheidsgraad toe te voegen.” “We hopen dat het lesmateriaal voor langere tijd actueel is”, voegt Lisette daaraan toe. “Niets is echter zo veranderlijk als het weer, behalve ICT.”