Anita Smit in Almere en Monique Kroon in Buitenpost zijn allebei docent wiskunde bij onderwijsorganisatie Aeres. Samen zijn de twee docenten een project begonnen om leermateriaal wiskunde voor heterogene onderbouwklassen op het vmbo te ontwikkelen. Hiermee willen ze de leerlingen van de verschillende niveaus van het vmbo (basis, kader en theoretische leerweg) vanuit hetzelfde leermateriaal kunnen onderwijzen.
In Almere zijn ze begonnen met heterogene brugklassen na een studiereis naar Zweden, vertelt Anita. “Zweden heeft een heel ander onderwijsssysteem dan Nederland. In Nederland word je getoetst op de basisschool. Op basis van die uitslag wordt vervolgens bepaald welk niveau een leerling gaat volgen op de middelbare school. In Zweden worden leerlingen pas aan het einde van de middelbare school getoetst. De behaalde resultaten op deze eindtoets bepalen naar welke vervolgopleiding een leerling kan gaan. Leerlingen in Zweden hebben daarmee veel meer regie over hun eigen onderwijsloopbaan.” Het is minder hiërarchisch én het zorgt voor meer kansengelijkheid.
“In een heterogene onderbouwklas leert iedereen van elkaar, op zijn eigen niveau. Daarmee beperken we leerlingen niet al vooraf en kunnen leerlingen laten zien hoe ver ze kunnen komen.”
– Monique Kroon, Aeres
“Het idee om zelf leerweg-doorbroken lesmateriaal te gaan schrijven kwam vooral vanuit Almere”, vertelt Monique. “Toen ik hierover hoorde was ik meteen enthousiast. Wij werken al jaren met heterogene brugklassen in Buitenpost en lopen er ook tegenaan dat er geen eenduidig materiaal is dat gebruikt kan worden. We hebben gezamenlijk subsidie aangevraagd bij Impuls en Anita en ik zijn dit samen aan het uitwerken. We hebben hier vanuit Aeres zes uur per week tijd gekregen om dit uit te werken.”
Het project is op dit moment nog volop in ontwikkeling. Anita: “We zijn begin dit schooljaar begonnen, eigenlijk zonder concreet idee van hoe we het gingen aanpakken. We zijn traditionele methodes gewend en gaan nu open source leermateriaal ontwikkelen voor wiskunde. Dit materiaal moet het voor docenten gemakkelijker maken om wiskundeles te geven aan heterogene onderbouwklassen.”
Monique: “Dit is voor ons de uitdaging, we zijn nog zoekende naar de juiste vorm voor heterogeen lesmateriaal. Daarnaast hebben we nog geen ervaring met het maken en gebruiken van open source leermateriaal.” “Het is extra spannend omdat we onze collega’s mee willen krijgen. Zij zijn ook nog niet bekend met open source leermateriaal”, voegt Anita toe. “Het arrangeren van open leermateriaal vraagt andere vaardigheden dan het volgen van een papieren methode.”
Monique: “We krijgen steeds meer inzicht in het curriculum voor wiskunde. Er is gelukkig veel overlap tussen de kerndoelen voor de verschillende niveaus van het vmbo. Qua wiskundige onderwerpen komt het voor tachtig procent met elkaar overeen.”
“Het is extra spannend omdat we onze collega’s mee willen krijgen. Zij zijn ook nog niet bekend met open source leermateriaal.”
– Anita Smit, Aeres
Voor Anita en Monique is het pionierswerk. “Door het gebrek aan leerweg-doorbroken leermateriaal moet je nu nog kiezen welk niveau boek je gaat gebruiken in een klas”, vertelt Anita Smit. “Maar waar je dan tegenaan loopt, is dat dit niet voor alle leerlingen even goed werkt en je een bepaalde mate van flexibiliteit mist. Aan de andere kant blijkt een aantal leerlingen juist prima uit de voeten te kunnen met een methode op een hoger niveau dan het niveau waarop zij zijn ingestroomd. De ervaringen die we hiermee opdoen willen we gebruiken om geschikter en flexibeler materiaal te ontwikkelen.”
Inmiddels zijn de eerste lessen geschreven, die gedeeld zullen worden via Wikiwijs. Monique: “Via onze eigen pagina op Wikiwijs zullen we op termijn het materiaal beschikbaar stellen voor andere scholen in Nederland die hiermee aan de slag willen. Als je op zoek bent naar wiskundelessen voor onderbouwklassen, is dat de plek waar je het kunt vinden.”