Open lesmateriaal biedt kansen. Kansen om lessen actueel, relevant en op maat te maken. Om samen te werken met collega’s om het beste uit de leerlingen te halen. En om samen met andere scholen op zoek te gaan naar het beste leermateriaal. Om dat te doen, is het belangrijk dat iedereen binnen de organisatie is doordrongen van de voordelen van dit lesmateriaal. Dat ze weten hoe leerlingen erbij gebaat zijn en wat de uitdagingen zijn bij het implementeren. Daar lees je op deze pagina meer over.
Open lesmateriaal is lesmateriaal dat (gratis) te gebruiken is, naar eigen inzicht aangepast kan worden en vervolgens weer met anderen gedeeld mag worden. Zo ontstaat er een ecosysteem van actueel, goed leermateriaal waar alle scholen wat aan hebben. Omdat het lesmateriaal door iedere docent kan worden aangepast, wordt voorkomen dat het materiaal veroudert. Het online aanbod is breed en voorziet ook in mogelijkheden om het curriculum te verbreden en te verdiepen. En omdat andere docenten ook actief open educatief materiaal zoeken, aanpassen, delen en beoordelen wordt het steeds gemakkelijker om goed en relevant materiaal te vinden.
→ Open leermateriaal inzetten op jouw school: wat komt daarbij kijken?
“Open leermateriaal heeft als voordeel dat het veel voordeliger is. Het heeft bovendien het grote pluspunt dat we het onderwijs aan kunnen passen voor onze leerlingen.”
Marcel Jansma, Het Westeraam Elst
Voor docenten staat de leerling voorop. Zo hoort het ook. Een logische vraag is dan ook: zijn de leerlingen gebaat bij open lesmateriaal? Hoewel niet direct is aangetoond dat open leermateriaal leidt tot hogere cijfers, zijn er wel degelijk voordelen. Zo kun je beter inspelen op de actualiteit en meer differentiëren. Sommige leerlingen zijn meer gebaat bij andere manieren van leren dan de methode biedt. Open educatief materiaal kan daarvoor zorgen. Het kan verdieping brengen op onderwerpen waar dat nodig is en voorzien in lesmateriaal rond actuele thema’s.
Traditioneel lesmateriaal is niet goedkoop. Dus het feit dat open leermateriaal gratis wordt aangeboden klinkt veel organisaties als muziek in de oren. Bij het inzetten van open lesmateriaal moet je wel het juiste materiaal vinden en aanpassen. En aan het structureel gebruiken van open materiaal in de organisatie gaat een verandertraject vooraf. Dit betekent dat er aan het gebruik van open lesmateriaal een investering vast zit. Niet van geld, wel van tijd en energie. Je moet er wel wat voor doen: open leermateriaal is gratis, maar niet voor niets. Maar zoals met alle goede investeringen verdien je de kosten terug: met divers, actueel en motiverend leermateriaal.
Open leermateriaal is niet moeilijk in te passen. Er is een breed aanbod aan lessen vrij beschikbaar. En alles wat niet precies in de les past, kan in veel gevallen gemakkelijk op maat gemaakt worden. Daar is het tenslotte ‘open’ voor. De grootste uitdaging is vaak om te bepalen wat je dan níet doet. Structureel inzetten van open leermateriaal kost tijd en energie. Als het echter past bij de visie van je school en het leermiddelenbeleid, dan kan hier ontwikkeltijd en professionalisering op worden ingezet en kan uiteindelijk optimaal geprofiteerd worden van de mogelijkheden van open lesmateriaal.
→ Lees hier ons artikel over open leermateriaal inpassen op school
Gelijke kansen, dat is wat je als school het liefst biedt aan leerlingen. Daarbij is het noodzakelijk dat het materiaal aansluit bij ieders behoeftes. Niet iedereen komt met dezelfde methodes tot zijn volle potentieel. Open leermateriaal kan daar een belangrijke rol bij spelen. Het geeft docenten de mogelijkheid om te onderscheiden of te verdiepen waar nodig. Leerlingen die moeite hebben met bepaalde onderdelen van de methode, kunnen voorzien worden van materiaal wat wel bij hen past. Daarnaast is er open lesmateriaal beschikbaar in een breed aanbod aan onderwerpen. Zaken die in de methode niet aan bod komen, kunnen behandeld worden met behulp van open lesmateriaal.
Het gebruik van open leermateriaal heeft veel voordelen. Bij het implementeren komen echter verschillende uitdagingen kijken. De belangrijkste is tijd. Als de methode al 100% van de tijd kost, dan blijft er simpelweg geen tijd over voor andere vormen van lesmateriaal. Kortom: open leermateriaal vereist een flexibele omgang met het methodemateriaal.
Een tweede uitdaging is dat een fors aantal actuele thema’s, zoals ‘desinformatie’ of ‘slavernijverleden’, niet aan één vak te binden zijn. Voor deze thema’s is open materiaal vanuit verschillende invalshoeken beschikbaar dat zich leent voor verschillende vakken. Om dit goed vorm te geven, is coördinatie van meerdere docenten en vakgroepen nodig.
Wil je dat jouw school de stap maakt naar meer structureel gebruik van open leermateriaal? Dan biedt Impuls Open Leermateriaal de handvatten om die stap te zetten. Op deze site vind je informatie waarmee je als organisatie open lesmateriaal kunt inpassen binnen de organisatie. Je leest hoe je het een plek kunt geven, zodat het onderdeel wordt van de identiteit van je school en hoe medewerkers en leraren gemotiveerd raken om het structureel in hun lessen te gebruiken. Sluit je daarom aan bij onze community en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.